BAŞYAYLAYI TANIYALIM
- Detaylar
- Kategori: Köşe Yazılarım
- Yayın tarihi: Salı, 07 Mart 2017 00:00
- Yazar: hasan-simsek
- Gösterim: 2320
BAŞYAYLAYI TANIYALIM
İli |
: Karaman |
İlçesi |
: Başyayla |
Kaymakamı |
: Fatih KAŞIKÇI |
Belediye Başkanı |
: Şerafettin BULGURCU |
Yükselti |
: 1300-1400 |
İle uzaklığı |
: 160 km |
İlçe nüfusu |
: 3662 |
Alanı |
: 102 kilometre kare |
Başyayla ilçemiz de Ermenek, Sarıveliler gibi meyilli ve dalgalı bir arazi yapısına sahiptir. Ermenek Çayı’nın Küçüksu kolu ilçe topraklarını yararak Ermenek Baraj Gölü’ne dökülür. İlçe merkezinin kuzeyi ve batısı yüksek dağlarla çevrilmiştir. Kuzey kısmındaki dağların yükseltisi 1700 m kadar çıkar. Güneyi ve güneydoğusu sert bir eğimle Serper vadisine kadar iner. İlçenin kuzeyinden güneyine doğru uzanan sert eğimli araziler bağlık ve bahçeliktir.
Başyayla ilçesinin batısı Sarıveliler, güneyi ve doğusu Ermenek, Kuzeyi Taşkent ve Hadim ilçeleri ile çevrilidir.
İlçenin kuzeydoğusu çam ormanları, güneybatısında Davdas Çalı denilen düzlük alanda meşe ormanları görülür ve korunur. Kaşoluk denilen seyirlik alandan ilçe merkezine doğru inerken makilik alanda, meşe, şimşir,ardıç gibi gelişimini tamamlayamamış ağaçlar görülür.
İlçe Akdeniz iklimi ile kara iklimin geçiş alanı üzerindedir. İlçe merkezinden Kışla köyüne doğru inildikçe vadi tabanında Akdeniz iklimin etkisi görülür. Ermenek Baraj Gölü’nün yumuşatıcı etkisi nedeniyle ilçede Akdeniz ikilimin has bitkilerden zeytinin yetiştirilmeye başlandığı görülür. Başköy’de yükselti 1400 metreler den Kışla köyüne doğru inilince 850 metrelere kadar iner.
İlçenin nüfusu TÜİK’e göre 2015 sonu 3706 iken 2016 sonu 3662’ye inmiştir. Yıllık kayıp/göç vs ile 44 kişidir. Taşeli Yöresi’nin nüfus yoğunluğu bakımından en kalabalık ilçesidir. Kilometre kareye 36 kişi düşmektedir. Komşu Ermenek’te 18, Sarıveliler’de 22, İlimiz Karaman’da 28, Türkiye ortalaması ise 102 kişidir. Başyayla’nın diğer ilçeler göre nüfsun cinsiyete göre dağılım kadın erkek sayısının bire bir eşit olması ( 1831 E+ 1831 K = 3662 )’dır. Taşeli Yöresi, nüfus bakımından Türkiye’nin en tenha yerlerinden sayılır. Ekim dikim alanı da arazi taşlık ve kayalık olduğundan son derece kıttır. Ekili ve sulu alanlar binlerce yıldır işlendiğinden toprak zenginliğini büyük ölçüde yitirdiğinden verim de düşmüştür. İlçe merkez ve köylerindeki arazi yapısı çok yağışlı havalarda özellikle bahara doğru karların erimesi ile heyelanlı bir yapıya dönüşebilecek bir durum arz eder.
Toprak kaymasını önlemek için meyilli arazilerde tıpkı diğer Ermenek ve Sarıveliler’de olduğu gibi tarla ve bahçelerin aşağı/alt kısımlarına duvar yapılarak toprak tutulmaya çalışılmaktadır. Duvar yapmak Taşeli Yöresi’nde, Ova’daki düz yaşam alanlarına göre vatandaşa artı bir maliyet yüklediği kolayca görülür.
İlçede halk büyük ölçüde geçimini tarım ürünlerinden meyvecilikten sağlamaktadır. Elma kiraz, ceviz, üzüm, şeftali gibi meyveler halkın başlıca gelir kaynağıdır.
Taşeli Yöresi’nin arazi yapısının kalkerli/geçirgen olması, güneş ışınlarının kuzeye göre daha dik düşmesi gibi nedenlerle yöremizde yazları yakıcı bir sıcaklığın varlığı nedeniyle sulu tarım yapılma zorunluluğu vardır. Su kaynaklarının yetersiz oluşu nedeni ile son yıllarda gölet yapımına önem verilmiş, Başyayla’da Hisarönü, Üzümlü’de Derinkoyak, B.Karapınar’da Göl mevkiindeki göletler tarımın hizmetine sunulmuştur.
İlçede meyveciliğin yanında az miktarda küçükbaş hayvancılığı bir miktar da süt hayvancılığı yetiştirilmektedir. Kışla köyü büyükbaş süt hayvancılığında önde gelir.
İlçenin, Bozyaka, Üzümlü, Büyükkarapınar ve Kışla olmak üzere 4 köyü vardır. Eski klasik tarım anlayışı olan çiftçilik tamamen terk edilmiş, bahçe tarımına yönelen insanlarımızın en temel araçları ise taşıma, çapalama, ilaçlama, sulama işlevini gören çapa motorları/patpatlardır. Patpatlar, insanların işini kolaylaştırdığı gibi verimi de artırmıştır.
Başyayla ilçemiz tarih bakımından çok zengin bir ilçedir, Hitit, Roma, Bizans, Karaman Beyliği Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi izlerini taşıyan kalıntılar ve yapılar vardır.
Lauzados (Lafsa ), Zenonopolis gibi önemli iki kent Dekapolis( on kenten ) kenetleri ilçe sınırları içinde kalır. İlçe merkezinin kuzeyindeki Hisar Örenyeri, Büyükkarapınar köyündeki Kozbaşı ve Örene ören yerleri Bizans dönemi önemli yerleşim alanları olduğu bilinmektedir.
Başyayla merkezde Aktepe , Kaledibi, Büyük Akin, Küçük Akin, Roma ve Bizans dönemi insanların korunak alanlarıdır. Karaman beyleri de zaman bu doğal korunaklarda yaşamışlardır.
İmparator Zenon’un köyü olan ( İznebol-Büyükkarapınar ) yaylasında bu gün dahi ayakta duran bir kilisenin varlığı (Azizi Sokrates Kilisesi )görülmektedir. Bu kilise ile ilgili elimizde çok değerli belgeler mevcuttur.
Başyayla ilçemiz de Ermenek ve Sarıveliler ilçelerimizde olduğu gibi eski tarihi kervan yolarlı üzerinde bulunan bir ilçemizdir. Karaman-Alanya yolu ile ovayı denize bağlar. Ayrıca yazları Barcın Yaylası’na çıkan Anamur Yörüklerinin göç yolları da ilçeden geçer. Günümüzde sözü edilen kervan ve göç yolları önemini yitirmiş, hatta unutulma noktasına gelinmiştir.
İlçe merkezinin Kirazlıyayla (Lafsa ) Mahallesi’nde Kutup Ahmet Efendi’nin türbesi önemli bir ziyaret yeridir. Ayrıca Selme’de Çapıtlı Dede, Davdas Korusu’nun tepesinde Dedenin Düz denilen yerde çoğu insan tarafından bilinmeyen Çamlıdede Mezarı Ali Eren Derviş Kabri olarak bilinir.
Başyayla ilçemizde doğanın güzelliklerini görebilecek çok güzel seyirlik alanlar vardır. Merkezde Kaşoluk, B.karapınar yaylasında Kale Yıkığı gibi yerlerden Göksu vadisini alabildiğince görmek mümkündür. Denemeye değer görülecek yerlerdir. Ermenek Barajı bitimine kadar bütün vadi uçaktan izler gibi görülür.
Başyayla ilçemiz, diğer Ermenek ve Sarıveliler ilçelerinde olduğu gibi devletin imkânlarında en iyi şekilde yararlanma gayreti içindedirler.
Belediye Başkanı Sayın BULGURCU, ilçede nüfusu tutmak hatta çoğaltmak için her türlü çabayı gösterdiği biliniyor. 07.03.2017 Hasan ŞİMŞEK