KARAMAN’DA TERMİK SANTRAL

KARAMAN’DA TERMİK SANTRAL

Yapılacak olan termik santrallerin Karaman ve Konya ovalarında tahıla, meyveye ve sebzeye vereceği zararları termik santralden sağlanan enerjinin miktarı ne olursa olsun  Karaman’ın marka ürünlerini hiçbir zaman değer olarak karşılayamaz. Marka kenti Karaman’a ne oluyor? Türkiye’nin gıda üretiminde bel kemiği olan bisküvi ve bulgur sanayi yok mu edilecek!

Karapınar’da ve Karaman Akçaşehir’de yapılacak olan termik santraller hakkında Karaman, Ereğli, Çumra halkı ne düşünüyor? Açıklamak zorundayım bu iş Çumra’yı ne ilgilendirir diyenler olabilir. Termik santralin bacasından çıkan gaz ve toz bulutları rüzgârın gücüne ve yönüne göre her tarafa dağılır.

Kgrt internet sitesine  06.12.2013 günü “ Karaman Ovası  ve Halkı Tehdit AltındaOlacak? “ adlı yazımda ( 1 ).Konya’nın Karapınar ilçesinde yapılacak olan termik santralin yaratacağı olumsuzlukları TEMA’nın Karapınar’da yapılacak olan termik santralle ilgili hazırlamış olduğu rapordan alıntılar yaparak şöyle yazmıştım:

“ TEMA gönüllüsü 9 bilim adamı tarafından 6 aylık titiz bir çalışma sonucu hazırlanan rapora göre  Konya ve Karaman ovaları Karapınar ilçesine yapılacak olan termik santral nedeni ile gaz, toz ve asit örtüsü altında kalacak, gökten yağmur yerine asit yağacak, tahıl ve meyve üreticileri ve bunlar bağlı sanayi kolları geniş ölçüde zarar görecek. Karaman bu tehlikenin farkında mı? “ diye sorarak yazımıza devam etmiştik.

İşte tam “ Yağmurdan kaçarken doluya tutulmak” buna denir. Biz Karapınar’da yapılacak olan termik santralin çevre ilçelerdeki “ tarıma dayalı sanayinin önemli bir parçası olan bisküvi ve bulgur üretimini olumsuz olarak etkileyeceğini, meyve üretimine özellikle elmacılığa büyük sekte vereceğini anlatıp KARSİAD’cıları uyardığımız bir zamanda Mevlana Kalkınma Ajansı tarafından hazırlanan “ Karaman Yatırım Ortamı 2014 kitapçığında (2 ) Ayrancı-Akçaşehir- Dokuzyol civarında kurulacak olan termik santralin yapımı için yatırımcı aranıyor. MEVKA’nın hazırlanan broşüründe 30 yıl boyunca 5000 MW’lık termik santrali besleyecek 1.800 milyon ton linyit rezervi olduğu bilgisi var.

Karaman Yatırım Ortamı 2014 broşüründe “Ekonomi ve Öne Çıkan Sektörler” başlığı altında  Tarla Ürünleri Üretim Miktarını verirken,  ürün olarak buğday, arpa ,nohut, kuru fasulye, şeker pancarı,mısır, ay çekirdeği, yulaf bitkilerini önce çıkarmış.

Meyve üretiminde de: elma, üzüm, zeytin, kiraz, ceviz, badem, armut var.

Sebze çeşitlerine gelince, ıspanak, karpuz, taze fasulye, hıyar, domates, lahana kuru soğan, şeker pancarı öne çıkarılmış.

Tarıma dayalı olarak bir de büyükbaş ve küçükbaş hayvan varlığı var. Mevlana Kalkınma Ajansı yukarıda adı geçen tarım ürünlerini yatırıma değer görüp yatırımcıları teşvik ederken, ayını mekânda düz ovada kömüre dayalı enerji üretmeyi kaynak göstererek teşvik ediyor.(3)

Öyle anlaşılıyor ki, düşük kalorili linyit kömürünü yakarak elektrik üretecek olan termik santrallerin  ( Karapınar ve Akçaşehir Termik Santralleri) bacalarından çıkan zehirli gazlar, küller, tozlar ovadaki tarım ürünlerine zarar vereceği ve uzun bir zamanda tarım ürünlerini yok edeceğini göz önüne almamışlar.

Karaman ilini dış dünyaya pazarlayan MEVKA yetkilileri, tarım ürünlerine dayalı “bisküvi, çikolata, kek, gofret, bulgur gibi gıdaya dayalı sanayi ürünlerinin Türkiye genelinde ilk sırada yer alan ürünleri olarak öne çıkarırken bu sektörün termik santrallerin yapılması ile değerinden ve verimliliğinden çok şey kaybedeceğini hesap edememişler gibi görünüyorlar.

Bisküvi ve bulgur üretiminde Karaman’ın ülke genelinde önemli bir yeri vardır. Tahıla dayalı bu  ürünler Karaman’ı ülke ve dünya genelinde öne çıkaran marka ürünlerdir. Yapılacak olan termik santrallerin çevre kirliliğinin ötesinde tarım sektörüne, ona bağlı olan hayvancılığa ve arıcılığı da olumsuz olarak etkileyeceği gibi Karaman’ın marka olma özelliğini de sıfırlayacaktır.

Konya ve Karaman ovalarını küle boğacak olan termik santral “Türkiye’nin tahıl ambarı Konya Ovası’nı ateşe atacak bir proje’ olarak niteleniyor.(4 ).

Sayın Ahmet Davutoğlu Hükûmeti bu konuda kararlıdır. Dönüşüm Paketini ilk bölümünü açıkladığı 6 Kasım 2014 Perşembe günü “ Linyit kaynaklarını azami şekilde ekonomiye kazandırmayı “hedeflendirdiklerini ve ismen termik santrallerin adından söz ederek  “ Afşin –Elbistan, Konya Karapınar” gibi büyük linyit havzalarında termik santral kurulması için yap-işlet veya yap-işlet- devret modeliyle ihaleye çıkaracaklarını açıklamışlardır. (5 ).

İlimiz Karaman’da 2023’te hedeflenen elektrik enerjisi kaynaklarının toplam üretimi 10.063 MW ‘tır. Bunun % 50’si kömürden yani linyit kömürü yakan termik santrallerden sağlanacaktır. HES, Doğalgaz, Rüzgâr, Güneş ve biogazdan üretilen elektrik enerjisi toplamı diğer % 50’yi kapsamaktadır.( 6 ).

Biz 06.12.2013 tarihli yazımızda Karapınar’da yapılacak olan termik santral nedeni ile Konya ve Karaman ovalarındaki olabilecek olumsuzlukları değerlendirirken Ayrancı/Akçaşehir/Dokuzyol’da yapılacak olan santral henüz gündemde yoktu. Şimdi görüyoruz ki Mevlana Kalkınma Ajansı, Ayrancı/Akçaşehir’e bir termik santral yapılması için enerji yatırımcılarına yol gösteriyor. Basına yansıyan bilgiler göre Gürallar’a bağlı Ege Makine, 4 bölgede kömür çıkarmak için başvuru yapmış, üçü mahkemelik, birisi izin aşamasında (7 )

Termik santralle ilgili ikinci bir yazı yazma fikri kafamda iki aydır düşünce hâlinde idi. Düşüncelerimi şekillendirip yazıya dökeceğim gün TEMA Vakfı’nın Karaman’da bir toplantı düzenlendiğini öğrendim. Basına yansıyan kısmıyla TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz ATAÇ “ Burası termik santral için doğru bir nokta değil. Ülkenin hiçbir yeri değil ama burası hiç değil. Bizim insanımıza sağlıklı bir ortamda temiz bir havayla, toprakla, suyla yaşama hakkı var. Biz de bu hakkımıza sahip çıkmak zorundayız.

TEMA toplantısına görüntülerden ve internet haberlerinden izlediğim kadarı ile katılım düşük, resmi yetkililer yok denecek kadar az yalnız termik santralin yapılacağı noktadaki yerleşim yerinin belediye başkanı ve TEMA Karaman var.

 

 Sonuç olarak, TEMA, Karaman ve çevresinde termik santralin neden yapılamayacağını kesin bir dille vurgulamıştır.

Karaman ve Konya ovalarındaki tarımı, tarıma dayalı gıda sanayini, küçük ve büyük baş hayvancılığını, arıcılığı doğadaki dengeyi allak bullak edecek olan termik santrallerin yapımı ile ilgili olarak henüz Karamanlı yöneticiler işin ciddiyeti üzerinde durmuyorlar, yarın çok geç olabilir.

 Karaman ve Konya’daki duyarlı olduklarını düşündüğümüz sivil toplum örgütleri ortalıkta görünmüyor.

Üniversiteler, yüksek okullar, dernekler, vakıflar,  bu konudaki düşüncelerini açıklamaları gerekir.

Daha önce de yazdığımızda ifade ettiğimiz gibi KMÜ bu olayı nasıl görüyor? Rektörü bir ziraat mühendisidir. Termik santrallerin çevreye vereceği zararları bilimsel olarak bir raporla ortaya koymaları onların görevi olmalıdır. Tarımda verimliliği geliştirme amaçlı kurulan KOP Bölge İdaresi Başkanlığı’nın yapılacak olan termik santraller hakkında net bir görüşü var mı? KOP başkanlığından açıklama bekliyoruz.

Konya ve Karaman Ziraat Odaları bu işin vahametini görüp karar mercileri ile görüşüp projeden vazgeçirmeleri çalışmalarını zamanı geçmeden yaptırmaları gelecek nesiller adına tarihi bir görev değil mi?

Yörenin siyasi aktörleri, özellikle milletvekilleri ve bakanlar bu konuda bir varlık göstermeleri çok zor. Önceden tasarlanıp verilmiş bir karardır. Bu termik santral yapımı ile ilgili projeyi ancak ve ancak Karaman halkının müşterek kararlı tutumunun siyasi iktidara haklı olduğunu anlatması ile durdurulabilineceğini düşünüyorum.

Termik santrallerle kirlenecek olan yalnız yakın çevredeki toprak su değil havada dolaşan gazlar ve tozları rüzgârla Sertavul’a kadar uçmayacağı garantisi yok. Nasıl ki, kar tanelerinin rüzgârlı havada en kuytu köşelere kadar ulaştırıldığı gibi. Termik santralden çıkan zehirli gazlar, havayı, suyu ve toprağı kirletecek ve tarıma dayalı ürünleri olumsuz olarak etkileyecektir. Tıpkı Muğla- Yatağan’daki doğa tahribatını sonucu havanın kirlendiği, bitkilerin sararıp solduğu, kuşların yaşayamaz hâle geldiği gibi.

İşin şakası yok, karar verilmiş, yapılması gereken Karaman, Çumra, Ereğli halkı olarak siyasi iktidarla görüşüp yöre halkının termik santrali istemediğini uygar bir dille karar veren mercilere anlatmaktır. 25.12.2014. Hasan ŞİMŞEK

 

$11)      Hasan Şimşek, kgrt internet sitesi,

$12)      Karaman Yatırım Ortamı 2014 kitapçığı, 26.

$13)      Karaman Yatırım Ortamı 2014 kitapçığı, s.24

      4)   Hürriyet, 23 Aralık, 2014.s. 26.

  1. Hürriyet, 06 Kasım 2014. s.11
  2. Karaman Yatırım Ortamı 2014 kitapçığı, s.24.
  3. Hürriyet, 23 Aralık, 2014,s.26