TAŞELİ YÖRESİ İNSANLARININ GEÇİM KAYNAKLARI NELER OLABİLİR?
- Detaylar
- Kategori: Köşe Yazılarım
- Yayın tarihi: Salı, 23 Aralık 2014 00:00
- Yazar: hasan-simsek
- Gösterim: 2107
TAŞELİ YÖRESİ İNSANLARININ GEÇİM KAYNAKLARI NELER OLABİLİR?
28 Ekim 2014 tarihi Taşeli için acı bir gün olarak tarihe geçip 18 insanımız yaşamını yitirince, kömür ocaklarının dışında insanlarımızın geçimin sağlayacak iş alanları aranmaya başladı. Biz de şöyle bir düşündük, yöre için kafa yoran bir yazar olarak neler yapılabilir? İnsanlarımız yaşamlarını nasıl idame ettirebilir? şeklinde sorular aklımıza geldi.
Ben ziraat mühendisi değilim, veteriner hiç değil, ben bir sosyal bilimciyim. İyi derecede gözlem ve analiz yapabildiğime inanıyorum.
Öncelikle bizim Taşeli Yöresi gençlerini meslek sahibi yapmak gerekir. Bu da eğitimden geçer. İlkokuldan sonra çocukları önü açık meslek liselerine yönlendirmek gerek. Turizm, ticaret, sağlık, teknik liseler bunların başında gelir. Sanayiye ara elaman yetiştiren bu okullardan mezun olan çocuklar iş bulma konusunda sıkıntı çekmiyor.
İlkokuldan sonra, daha zeki çocuklar yaşıtları ile yarışa girerek uzun soluklu ve zaman alan bir yarışın içinde kaybolup gitmeden hedeflerini seçtikleri meslekler için çok ama çok çalışıp toplumun önde gelen insanları olabilirler. Bu çizgiyi yakalayabilmek için çok zeki ve çalışkan olmak ön koşuldur. Değilse akranların arasında kaybolur gittikleri gibi okuduğu yüksek okulun da hiçbir işe yaramadığını görüp hayal kırıklığına uğrarlar. Kız ve erkek çocukların istihdamını sağlayacak olan alacakları iyi eğitime bağlıdır. 500 öğrenci kapasiteli YİBO’yu 200 öğrenciye indirerek köylü çocuklarını çıkmaz sokağa yöneltmek Taşeli Yöresi halkına yapılmış en büyük kötülüktür. Demek ki birinci koşul çocukları yeteneklerine göre eğitim ve öğretimden geçirmektir. Biz bunu yıllardır yazıyoruz ama siyaseti kendileri için bir geçim kaynağı olarak görenler, siyasetten nemalananlar tarafından doğru yerde, doğru eğitim ne yazık ki yapılamıyor.
Halkımızın yöredeki başka geçim kaynağı olabilecek ikinci bir sektör tarımın bir kolu olan hayvancılığı canlandırmaktır. 60-70 yıl önce Taşeli platosunda hatırı sayılır bir küçükbaş hayvanı varlığı vardı. Zamanla sayıları azaldı 2000’li yılarda dibe vurdu 2011 yılından itibaren Torba yasası ile küçükbaş hayvanların yetiştirilmesine ve yaşam alanlarının yok edilmesinden vazgeçildi. Yöremiz eti ve sütü için küçükbaş hayvancılığına müsait bir bölgedir. Köy ve devlet meralarında beslenmesinin teşvikiyle, besleyicilere ve yöreye eti, sütü, gübresi yönünden büyük katkı sağlayabilecek bir potansiyel vardır. 50-100 arasında keçi besleyen bir kişi, ortak birkaç kişi de olabilir, yöremizde varlıklı kişiler olarak bilinir. Çiftçi BAĞ- KUR’u ile kendilerin sigorta güvencesine de alınca yerin dibindeki madende çalışmaktan çok daha iyidir.
Tarımın bir kolu olan arıcılık başlı başına bir uğraşı ve kazanç kaynağıdır. Yeter ki yapılsın Ülkemizde aktif olarak çalışan 6 milyon kovan bulunuyor. 60 bin kişi profesyonel anlamda arıcılık yapıyor. Ülkemizde kovan başına bal üretim ortalama 17 kg olurken, Kanada’da 60, Çin’de 44, ABD’de 40 km’dir. ( 1) Taşeli Yöresi bulunduğu coğrafi yapı itibarı ile arı üretimine uygun bir yerdir. Bu işi yapmak isteyen hemşehrilerimizi ilçe ve il tarım müdürlükleri bilgilendirip yönlendireceklerdir.
Arazisi ve bahçesi müsait olanlar için tavukçuluk başlı başına bir geçim kaynağıdır. Bu büyük çiftlik anlamında değil aile boyutunda beslemek ve doğal olarak yumurtasını ve etini pazarlama anlamında yapılabilir.
Taşeli Platosu’nda tarım yapılacak toprağın kıt olduğu da göz önüne alınca yükseltisi az olan derin vadilerde ve baraj gölü eteklerinde yapılacak olan en uygun aile tarımı seracılıktır. Bu sektöre yapılacak yönlendirme ile belirli sayıda ailelerin istihdamına seracılık katkı yapacaktır. Pazardan almış olduğumuz bir demet maydanozun kilosunu teraziye vurup bir hesap kitap yaparsanız seracılığın önemini anlarsınız. Kışın taze soğan, marul, tere, kıvırcık, ıspanak, maydanoz, dereotu …gibi yeşillikler yazın önünde ve sonunda da salatalık, domates, patlıcan kabak gibi sebzeler yetiştirmek mümkündür.
Mantar üretimi de başlı başına bir geçim kaynağıdır. Mantar tarımının yerinin (alanının ) küçük olması, yetişme süresinin kısa olması gibi avantajları vardır.
Elma, kiraz, armut, erik,üzüm gibi meyvelerin yetiştirilmesini saymaya zaten gerek yoktur, yörede herkes tarafından bilinen ve tarımı yapılan meyvelerdir.
Bazen sosyal medyada Ermenekli iş adamlarının yöremizde fabrika kurması şeklindeki temennileri isabetli bir görüş değildir. Örneğin 5 -20- 40-100-200 milyon TL ana sermaye ile Ermenek’te neyin fabrikasını kurabilirsin? Hiçbir şey yapamazsınız. Ancak HES yaparsınız, zaten onu da yaptılar, size bir şey kalmadı. Rüzgâr ve güneş enerjisi ile ilgili yatırımlar olabilir, onlarda da istihdam sayısı düşüktür.
Sonuç olarak, yöremizde yetişen genç nüfusun istihdamının sağlanmasında en önemli etken gençlerimizin kız/erkek meslek sahibi olacak şekilde eğitim imkânı sağlamak birinci vazgeçilmez hedeflerimizden biridir.
Küçükbaş ve büyükbaş hayvancılığı, seracılık, kümes hayvancılığı emek yoğun çalışılması gereken iş kollarıdır. Günün yarısın kahvelerde, sokaklarda pinekleyerek geçirmekle tarıma dayalı işler yürümez. Tarım 24 saat uğraşı/ilgi/bakım isteyen emek yoğun bir iş koludur. Böyle olmasına rağmen kişiye öz güven sağlayan ona ruhsal olarak güç kuvvet veren bir alandır. Yeter ki çalışmaya kararlı olalım, devletin ilgili birimleri tarım sektöründe çalışanlara eskiden olduğu gibi şimdi de rehberlik edeceğinden kuşkum yoktur.
Her ne kadar yukarıda yapılabilecek iş konularından bazılarını hayata geçirmiş olsak da kömür ocaklarında sağlanan aylık nakit akışının kapasitesini tutamaz ama insan hayatı kutsaldır. 23.12.2014. Hasan ŞİMŞEK
1) Balıcalar İhracatı Büyütmek İstiyor. Hürriyet,23 Aralık 2014, s.10,