Anasayfa
İBRAHİM TAŞTEKİN
- Detaylar
- Kategori: Kim Kimdir?
- Yayın tarihi: Salı, 18 Aralık 2012 11:16
- Yazar: hasan-simsek
- Gösterim: 2940
İBRAHİM TAŞTEKİN
İki yıldır doğduğum köy Büyükkarapınar hakkında bilgi ve belge toplayarak köyü ve köydeki değişimi anlatan bir kitap yazmaya çalışıyorum. İbrahim Taştekin, köydeki değişime- klasik tarım ürünlerinden- meyveciliğe geçişte rol alan bir ziraatçı. Bu nedenle “Köyümüze Hizmet Eden Ziraatçılar” bölümüne onu da almayı vicdani bir sorumluluk saydım. Aslında Ermenek Coğrafyası’nda halka ve yöreye 1950’den sonra olağanüstü hizmet eden insanlarımızın çoğunu tanırım. İbrahim Taştekin de Ermenek ve Çevresi’nde halkımızın ilkel tarım politikalarını terk ederek meyveciliğe dönüşümünde, olağanüstü katkıları olan çok değerli bir ziraatçımızdır.
O, 1929 Mayısında Kazancı’da doğdu. İlkokulu şimdi belde, o zaman köy olan Kazancı’da okuduktan sonra, Sarayönü-Konuklar Teknik Ziraat Okulu’na kabul edildi. 1940’lı yılların başında Karaman’a hâli vakti yerinde olanlar at sırtında, kiracı denilen ve Ermenek-Karaman arası yük taşıyan hayvanlarla gidilip, gelinirdi. Yoksul olanlar ya da parası olmayanlar ise üç gün yürüyerek Karaman’a ulaşırlardı. İbrahim Taştekin, ilk gittiğinde yürüyerek Karaman’a vardı. Karaman-Sarayönü arsı ise trenle gidilir ya da otomobil ile ulaşılırdı. Üç yıllık okulu başarı ile bitirdi. Okuldaki başarısından dolayı baş bahçıvan olarak okulda kaldı. Yenilikleri görmek ve kendini geliştirmek amacı ile 1949 yılında İstanbul- Büyükdere’deki Bahçe Kültürleri İstasoyun’na gönderildi. Büyükdere Fidanlığı o dönem Türkiye’nin en gelişmiş bir zirai kuruluşu idi.
Büyükdere Fidanlığı’na dünyada yetişen değişik meyve türleri getirtilip deneme üretimi yaptırılıyordu. Türkiye şartlarına ( iklimine ) uyan meyveler çoğaltılıp ülke geneline dağıtılıyordu.
Fidanlığın Teknik Ziraat İşlerini yürüten bir meyveci, bir fidancı biri de süs bitkileri olmak üzere üç İtalyan uzman tarafından yönetiliyordu. İbrahim Taştekin orada kaldığı bir yıl içinde bu üç İtlayan’nın teknik bilgisinden yeterli derecede faydalanıp kendini geliştirmeye çalıştı. 1950 yılında askere gitti. Askerlik dönüşü tekrar okuluna dönerek iki yıl baş bahçıvan olarak çalıştı. Meyve ağaçları üzerindeki bilgi ve becerilerini iyice geliştirdikten sonra Ermenek’e gitmeye karar verdi. Kafasındaki proje Kazancı’yı meyve bahçeleri ile donatmaktı. Bu düşünce ile Kazancı’ya gelir. O zaman Kazancı’da büyük arazileri olan Emin Sönmez ile birlikte ortak bir çiftlik kurma düşüncesindedir. Arazi Emin Sönmez’den bilgi ve çalışma ise İbrahim Taştekin’den olacaktı. Ortaklıkta anlaşamazlar ve proje suya düşer. O yıllarda Ermenek’te ziraat işleri çok ilkeldir. Çünkü 1950 öncesi dışa açılım yol olmadığından yok denecek kadar azdır. 1950’li yılların ortalarında Ermenek’te iki jeep var. Biri hastanenin diğeri ise Ziraat’ın. Ne yol, ne araç ne de teknik insan hiçbiri yok. Her alanda olduğu gibi tarımın bir kolu olan ziraatta da bir arayış, bir yenilenme, bir başkalaşım çalışmaları var. İşte bu yıllarda Halkalı Ziraat’tan mezun Mehmet Keskin Ermenek İlçe Tarım Müdürlüğü’ne atanır ( 1952 ).Yenilikçi ve gelişmeye açık bir kafası vardır. Gittiği köylerde Devlet’in köylülere verebilceği hizmeti hem anlatır hem de, arıcılık, meyvecilik vb. kurslar açar. İbrahim Taştekin böyle bir ortamda Mehmet Keskin ile tanışır ve desteğini alır. Bu sıralarda Kazancı Tarım Kredi Kooperatifi’ne sınav ile memur alacaklar. İbrahim Taştekin sınava girer ve kazanır. Artık Kazancı Tarım Kredi Kooperatifi memurudur. Tabir caizse devlete sırtını dayamıştır. Ekmek kaygısı yoktur. Yapması gereken çalışmaktır. O da bu çalışmayı fazlası ile yapmıştır. Görevinin dışında 50 senelik çalışma hayatında beş milyonun üzerinde ağaca aşı yapmıştır. Onun cebinde, makası, açı bıçağı, macunu, sargısı hiç eksik olmazdı. İnsanlara nasıl aşı yapılacağını öğretir ve kendisi de hep aşı yapardı. Ben onu Davadas’ta görev yaparken hayal meyal tanıdım. Memuru yok, işçisi yok, binecek aracı yok, yaya olarak karda kışta, çamur deryasında ayağında çizme o köy senin bu köy benim hizmet aşkına dolaştı durdu ve köylüleri meyvecilik ve fenni arıcılık yönünden aydınlatmaya çalıştı.
1960 yılında Davdas(Üzümlü)’a tayini çıktıktan sonra, artık bilgi ve becerilerini Kazancı yakasındaki köylere kullandığı gibi eski adı Navağı olan Başyayla İlçesinin köylerine de kullanacaktır. Artık golden ve starking aşılarını Üzümlü, Büyükkarapınar ve Elmayurdu gibi köylere de yapacak ve yapmasını öğretecektir. Kooperatifin merkezi Davdas’tır. Merkezden çevre köylere çamurlu yollarda çizmesini çeke çeke kan ter içinde gittiğini ve o diyarların meyvecilik yönünden gelişmesinde büyük emeği olduğunu yazıyor ve ona yörenin bir evladı olarak teşekkür ediyorum.
İbrahim Taştekin emekli olduktan sonra da gerek Ermenek ve gerek köylerinde çalışmalarına devam etti. Şimdi Kazancı’da oturuyor. Ermenek yöresinde elma ve kirazın yetişmesinde büyük emeği olan ve 80 yaşına basan Sayın İbrahim Taştekin’e nice sağlıklı v e mutlu yıllar dilerim.
18.12.2009
Hasan ŞİMŞEK
SARAYÖNÜ KONUKLAR’DAN
ERMENEK’E DÖNÜŞ-TEFECİLERLE MÜCADELE( 2 )
İbrahim Taştekin, sönmeyen Ermenek aşkı ve Ermenekli büyüklerinden Emin Sönmez, Mavalcı Mehmet Efendi gibi ziraatı önemseyen kişilerin talepleri üzerine Sarayönü’deki devlet işini bırakarak Ermenek’e gelir. “ Ermenek’e geldiğimde Halkalı Ziraat Mektebinden Mezun olan Mehmet Keskin ağabeyimiz Ermenek’e tayin olmuştu. (bkz. Kim kimdir? Mehmet Keskin, www.hasan şimşek.com.tr) Mehmet Keskin maddi ve manevi olarak bana büyük destek verdi. Köylerdeki yabani ağaçları aşılama, köylülere zirai bilgileri aktarmamda büyük destek verdi. 2 sene ziraat dairesinde çalıştıktan sonra Kazancı Tarım Kredi Kooperatifinde göreve başladım. Rahmetli Fahri Çelebi müdürümle 6 sene beraber çalıştım. Karşı yaka köylerine kredilerle güzel hizmetler aktardım. Bu arada arıcılığa başladım, fenni kovanı süratle çevreye yayarak kendim de 50 kovanla arıcılığa başladım. Cevizciliği çok önemsedim, 10 dönüm arazime kapama ceviz diktim cevizciliği Taşeli bölgesine yaymak için rahmetli Profesör Kamil İlisulu hocamız bana çok yardım etti. Yalova Atatürk Araştırma Enstitüsü’nden getirdiğim Yalova çeşitlerini aşılamak suretiyle süratle Taşeli Bölgesi’ne yaydım. Bu çalışmalarımı devam ederken resmi görevimi hiç aksatmadım. Bu sırada Davdas ( Üzümlü ) Tarım Kredi Kooperatifine tayinim çıkması dolaysıyla özel işlerimi aksatmamak şartıyla kabul ettim ve oradan tatil günlerinde işlerimi aksatmadan yaptım.
Davadas kooperatifine geldiğim zaman öyle bir zorlukla karşılaştım ki bölge halkın tefecilerin % 80 faizle perişan ettiklerini tespit ettim. Hemen beni baskıya almak istediler, ortaklarına fazla para vermeyeceksin, yatan paraları biz veriyoruz ve günlük faiz alıyoruz yatan paraları da geç vereceksin tehditleri yapmaya başladılar. Bu tehditlere aldırış etmeden görevimi sürdürdüm.” Bu yazı serisini hazırlayan ben o zamanlar çocuktum ama köylerimiz yakın olduğu için Davadas’ta tefecilerin varlığını ve ağırlığını hatırlayabiliyorum.
İbrahim Taştekin Bey, Davadas’ı anlatmaya devam ediyor. İşin özünde anlattığı sanki Davadas değil tüm Taşeli köylerinin perişan hâli.
“Sonbaharda eli kazma tutan erkekler köylerdeki işleri bitince Ege Bölgesi’ne kışın çalışmaya giderlerdi. Parti parti İzimir’e çalışmak için gidenlere “amele” denirdi. Gurbete giden yeni evlilerin, nişanlıların ve halkın gözyaşları büyük acı idi. Köylerde hastalanıp ölenleri kışın bir metre karda öğretmenlerle, kadınlarla mezara yerleştirirdik. Bölgenin kalkınması tefecilerden kurtarılması için uzun uzun düşünerek planlar hazırladım. Çünkü elimde güzel zirai bilgi ve kredi parası var. Bahar gelince amele grupları İzmir tarafından dönmeye başlayınca kooperatif borçlarını ödeyerek bana karşı sevgi ve sempati gösteriyorlardı. Köyleri dolaşarak kahvelerde hazırlamış olduğum kalkınma planın anlatarak 3-4 aydını ikna ederek elma bahçeleri kurmaya heveslendirdim. Ziraat okulumda elma fidanı üretiliyordu, hemen 1500 elma fidanı siparişi verdim. Bu fidanları Ermenek’e getirtmek çok zordu. Mut üzerinden getirerek Ermenek’te hendekledim. Baharın katır sırtında köylere naklini yaptırdım. Daha önce tespit edip işaretlerini bizzat yaptığım bahçelere kadınlarla birlikte fidanları diktim. Çünkü erkekler gurbette idi. Bu elma çeşitleri Türkiye genelinde mahdut (sınırlı ) çeşitlerdi. Hâlbuki İstanbul’da kurs döneminde edindiğim bilgi dünya genelinde Golden, starking elma çeşitleriydi. Ben daha evvel bu elma çeşidinin aynısını İstanbul’dan getirterek Kazancı’da bahçemde çoğaltmıştım. Buradan getirdiğim aşılarla bizzat elimle 1500 elma fidanını aşıladım.
Esas başarımın en önemlisi Napolyon Kirazı, İstanbul’da kursta iken İtalya’dan getirtilip denemesi yapılan bu kirazın bölgemizde yaygınlaştırılması önem taşıyordu. Hemen hemen her köyümüzde yabani kiraz vardı, bunların aşılanması ve islahı gerekiyordu. Bu konuda köylüleri ikna edip, Napolyon türü kirazın yaygınlaşmasın sağladık. En çok başarıl olduğumuz yer ise Büüykkarapınar köyü oldu, bu köye çok hizmet ettim ve köyde Napolyon türü kirazı benimsettim. Dönemin muhtarını ikna etmek için çok uğraştım ama sonuçta başarıl olduk.
Bugün köylülerin az da olsa kalkınmasında elma ve kirazın büyük payı var, teknisiyen olarak biz kirazın ve elmanın yaygınlaşması için çok çaba ve emek sarf ettik. 01.02.2017
BAŞYAYLA MUCİZESİ ( 3 )
İbrahim Taştekin, Üzümlü’de, ( Davadas’ta ) Tarim Kredi kooperatifinin başında iken, şansız bir olay yaşanır. Başyayla Belediye Başkanı vurulur. Halk ikiye bölünür, akşam karanlığı basınca kimse sokağa çıkamaz. Böyle bir zamanda, Kalkınma Kooperatifleri kanalıyla Almanya’ya işçi gönderilmeye başlanmıştı. Kooperatifime bağlı köylerde Kalkınma Kooperatifi kurarak Almanya’ya işçi gönderme çabasına girdim. Köylüler bu teklifimi benimsemedi. Bir de Başyayla’yı deneyim diyerek Başyayla’ya gittim. Kasabanın sevilen bir adamı olan, soyadın unuttuğum Hasan Amca’nın evine gittim.
Hasan Amca’ya bir kalkınma kooperatifi Kanalı ile Almanya’ya işçi gönderileceğini anlattım. Düşüncemi hemen benimsedi, kaç kişi lazım diye sordu Oğluna hemen şu şu isimleri çağır gelsinler dedi. Yedi ( 7 ) kişi geldi. Yanımda taşıdığım Kalkınma Kooperatifi evrakların boş olarak imzalatıp kasabadan ayrıldım. Evrakları tamamlayıp o zaman ilimiz olan Konya’ya gönderdim. Kısa zamanda kooperatif kurma emri geldi. Bir bakkal dükkânı gibi bir yer açarak cami imamını görevlendirdik ve işe başladık. Hasan amca çok çalışıyor ben de kooperatifini takip ediyordum. Konya İşçi Bulma Kurumu’ndan 5 kişi istediler. Suçlulardan beş kişi göndermek için savcı belgesi gerekiyordu, çok çalışkan Ermenek kaymakamımız durumu yakından biliyordu. Konya valimiz kanalı ile savcı işini hallederek 5 kişiyi Almanya’ya gönderdik. Aradan 10 gün sonra 10 kişi daha istendi. Onları da gönderdik, Başyayla huzura kavuştu.
Benim Ermenek Kooperatifliğine tayinim dolaysıyla kooperatifin muhasebe işlerini Ermenek’ten takip ediyordum.2 sene içerisinde 100’e yakın işçi Başyayla’dan Almanya’ya gitti. Giden işçiler yakınlarını ve ailelerini da götürerek Başyayla huzura kavuştu. Bugün Almanya’dan kazanılan paralarla Meram bağlarının büyük bir bölümünü satın alarak büyük hayvancılık işletmelerine sahip oldular. İbrahim Taştekin olarak, “ Başyayla’nın bugün bu duruma gelmesinde/gelişmesinde kurduğum kooperatif ve özverili çalışmalarım nedeniyle benim büyük katkım olduğunu düşünüyorum. “ der.
Öyle ümit ediyorum ki, Başyayla Belediye başkanımız Sayın Şerafettin Bulgurcu bu yazıyı okuduktan sonra İbrahim Taştekin adını uygun bir caddeye ve sokağa vererek, onun yorucu ve tatlı anısını yaşatarak şükran borçlarını ödemiş olurlar. 01.04.2017
ERMENEK’TEKİ ZİRAİ FAALİYETLERİM ( 4 )
İbrahim Taştekin Bey’in Navağı tarafındaki zirai alanda yaptığı çalışmalar ve başarılar, Ermenek halkının ileri gelenlerinin dikkatini çeker ve onun Ermenek’e tayinini çıkarmak için Ermenek Tarım Kredi Kooperatifini kurarlar.
İbrahim Taştekin’in Ermenek’e geldiği zamanda, 2016 Kasımında telefonla konuşup tanıştığım “Ermenek’te Cevizlere Kıran mı Geldi? “ yazım için bilgi ama ihtiyacını duyduğum Mehmet Türk Ermenek Ziraat Müdürü idi. Mehmet Türk, İbrahim Bey Ermenek’e gelince karşılıklı bilgi alışverişi ve uyumlu bir çalışma ile zirai alanda çok güzel işler yaparlar. On sene birlikte çalıştıkları Mehmet Türk’ün Konya’ya gitmesi ve İbrahim Bey’in emekli olması ile birlikte kooperatif ve ziraat dairesi hızlı çalışma tempolarına ayak uyduramazlar.
İbrahim Bey, “Ermenek”te yetişmeyen tek meyve KESTANE oldu, hemşehrimiz Süleyman Dağdelen’in pazara dağıtmak üzere getirdiği yüzlerce kilo kestaneyi köylülere dağıttık ama ekimi yapıldı fakat fidanlar iki sene sonra kurudu, bu iklimi sevmedi.” diye yazar.
Ermenek’te Ceviz Bayramı nedeniyle yapılan seçme cevizleri iki yıl takip eden ve seçen İbrahim Bey” Tohumları/cevizleri aldım ve on dönüm KAPAMA ceviz bahçesi yaptım. Türkiye genelinde bir batıl inanç vardı cevizi sincap diker, insan dikerse belin kalınlığına kadar büyür ve sonra ölür. Ben bu inancı kırmak için yıllarca mücadele ettim. Şimdi köyler ceviz bahçeleri ile yarış yapıyor.
Taşeli Yöresini çok iyi biliyorum, 100 binlerce sincap dikmesi cevizler aşılanmayı bekliyor. Bunları yeni geliştirilen ceviz çeşitleri ile aşılandığı takdirde bu işlerle uğraşanları kazanç yönünden mutlu edecektir.
Ermenek’in zirai kalkınmasında büyük yardımları olan iki ziraat profesöründen biri olan rahmetle andığımız Profesör Kamil ilisulu’ya, hayatta olan Prof. Dr. Tahsin Kesici’ye şükranlarımı sunarım.”
İbrahim Bey’in zirai alanda çalışması ve başarısı o günkü şartlar altında çok güç ve teknik yönden imkânsızlıklar olsa da kendisi küçük ama yaptığı işler dev kadar büyüktür. Bugün gibi hatırlıyorum yaz kış demeden ayağında çizmesi diz boyu çamur içinde kışta kıyamette Davadas tarafından gelip bizim köyden ( Büyükkarapınar ) geçerken onu gördüğümü hatırlıyorum. Çok büyük uğraşı ve emek verdi yöreye. Bu nedenle Köyüm Büyükkarapınar Kitabı’na aldığım üç ziraatçıdan biridir İbrahim Bey. O şimdi Kazancı’da ömrünün arta kalan kısımlarını meyve ağaçları arasında dolaşarak yaşıyor. Allah’tan sağlık ve afiyet diliyorum. 02.04.2017
OKUL ARKADAŞIM İBRAHİM TAŞTEKİN
Sayın Hocam Hasan Şimşek :
Köy Enstitülerinde olduğu gibi; yalnız köy çocuklarının kabul edildiği, üç yıllık ve yatılı olan Sarayönü İlçesi sınırları içindeki Devlete ait geniş bir arazide kurulmuş ve o yıllardaki rahmetli Cumhurbaşkanımız İsmet İnönü’nün kızının adına izafeten adı da “Özden Teknik Ziraat okulu” olan okula kaydımı yaptırdığımda 1945–1946 eğitim yılıydı... Okul bu tarihten bir yıl evvel öğretime açılmış ve bizden bir yıl önce okula başlayan 200 kişi, ikinci sınıfa geçerek ağabeylerimiz olmuştu.
Alandaki kocaman yemekhanede; bir öğretmenin refakati ile akşam üzeri ilk defa masalar üzerinde yemeklerimizi yedikten sonra, birilerinin refakatinde yine kocaman bir yatakhanede bana verilen yatağa oturduğumda; birkaç yatak ileride, iki yatak üzerinde, elinde bir kitap olanı can kulağı ile dinleyen 6-7 kişilik bir gurup dikkatimi çekti ki, sonradan bunların bir hafta önce, bu yıl okula Ermenek’ten ilk gelen yeni öğrenciler, elinde kitap olan kişinin de İbrahim Taştekin olduğunu öğrenecektim.
Sonunda o yıl gelen öğrencilerden A, B, C grupları adı ile sınıflarımız oluştu.. Okula geliş sırasına göre de, ilk gelen Ermenekliler ile ben A gurubu sınıfında, okulu bitirdiğimiz 1948 yılı yazına kadar, beraber okuyarak mezun olmuştuk..
Ermenekli arkadaşlarımın isimleri hatırlayabildiğim kadar; Kazancıdan İbrahim Taştekin, Ali Gürbüz (Güdük), soyadlarını hatırlayamadığım Mustafa, Mithat, Ali Demircan (Polis Ali), Halil Yılmaz ve aşağı İrnebol’dan Mehmet Taşdemir, Navahal yöresinden, şimdi köyünün adını hatırlayamadığım İbrahim Gümüş adında biriydi ki, şu anda bir ikisi haricinde, tamamı Allahın rahmetine kavuşmuş olduklarından, onlara rahmet dilerken, sağ olanlara da, sağlıklı daha nice yıllar diyorum.
Yatılı okullarda okuyanlar çok iyi bilirler ki; buralarda bir birlerine ad takmalar, ilk gelenlerin acemi tavır ve hareketlerinin taklidi, şakalar, kırıla gider.. Bunlara bazen şakacı öğretmenlerimiz de katılırdı ki, tarih öğretmenimiz Hayriye Ertekin’in, bizden bir hafta önce gelen Ermenekliler hakkında bir anısını da anlattığında, çok gülerdik..
Nöbetçi olduğum bir gün okula yenice gelmiş bu Ermenekli arkadaşlarınızı yatakhanede ziyarete gittiğimde; o günlerde bomboş olan yatakhanenin bir köşesinde, iki yatak üzerinde, hepsinin toplanmış olduğunu, İbrahim Taştekin’in elindeki bir Aşık Garip kitabından, bir bölümü okuduğunda, hep birlikte hüngür hüngür ağladıklarını (Hoca bu konuyu anlatırken onların taklidilerini de yapması, sınıfı güldürmekten kırıp geçirirdi.
Sayın Hocam :
Karaman’da bile bir ortaokulun bulunduğu o yıllarda, yalnız köy çocukları için düşünülen bu üç yıllık ziraat okulu, o yıllardaki ihtiyaçtan memur alımı sırasında da, bir ortaokul mezunu gibi işlem gördüğünden, bizler için birer ekmek kapısı da olmuştu ki, ben de Ziraat Bankasında görev almış, benim gibi okul arkadaşlarımın çoğunun, Devletin çeşitli bölümlerinde görev aldıklarını da görmüş oldum .
Ermenek’e tayin edildiğimi duyduğum an, dünyalar benim olmuş kadar sevinmiştim ki, orada kaldığım sekiz yıllık bir hizmetten sonra, Ermenek hakkındaki intibalarımı size yazdığım bir mektubu, Yeşil Ermenek Gazetesinde 12 Aralık 2012 tarihinde “Ermenek ve Ermeneklilere özlem” başlığı ile siz de yayımlamıştınız.
Bu güzel beldedeki günlerimi, oradaki arkadaşlarımı unutmama imkân yok. Emeklilik yıllarımda bile, orayı defalarca ziyaret ettiğim gibi, çocuklarımın birinin abone olduğu Yeşil Ermenek Gazetesinin hemen hemen her nüshasını da okuyor ve oraların haberlerini takip ediyorum..
Anılan gazetenin 3026, 3027, 3028 ve 3029. Sayılarında; okul arkadaşım da olan, ara sıra kulağının duymamasına rağmen hala telefonla konuşmaya çalıştığım, İbrahim Taştekin hakkındaki yazılarınızı heyecanla ve gözlerim yaşararak okudum. O’nunla hem okul ve hem de Ermenekte’ki görevim sırasında, aynı kuruluşun mensupları olarak birlikte çalışmalarımız, çok güzel günler aklıma geldi.
Şunu da hemencecik ilave etmem gerekir ki; okuduğumuz okula göre mesleğine sadık ve sahip olan İbrahim’in Ermenek’e getirdiği zirai yenilik ve uğraşı, şimdiye kadar orada görev yapmış Yüksek Ziraat mühendisleri de dahil olmak üzere, O’na ulaşamamış olduğunu, herkesin bildiği gibi, bizzat görerek ben de şahit olmuşumdur.. Siz zaten ona “Küçük Dev Adam” olarak en yakışan ismi vermişsiniz. Kazancıdan arkadaşlarımız Rahmetli Ali Demircan (Polis Ali); O’nun tükenmeyen bu azminden dolayı, şaka yollu O’na “Develik Serçesi” de derdi.
Şimdi aynen yerlerinde varlar mı? bilmiyorum ama Ermenek’e geldiğimde Kazancı, Güneyyurt, Tepebaşı, Üzümlü ve Göktepe’deki görevimiz icabı, Tarım Kredi Kooperatiflerinin her yılki genel kurul toplantılarına, Ziraat Bankasının temsilcisi olarak katılırdık.
O yıllarda yenice acılan Ermenek Tarım Kredi Kooperatifinin müdürlüğünde ise Üzümlü’den bizzat getirilen İbrahim Taştekin bulunuyordu. Oradaki sekiz yıllık görevim sırasında kooperatiflerden ve ora halkından çok değerli insanlarla da tanımıştım ki, bazıları ile hala görüşmemiz olur.
İbrahim hala candan bir arkadaşım olduğu gibi, o günlerde banka için kredi isteyen çiftçilerin ilk istihbaratını aldığımız kişi de o olurdu. Ben zaten Ermenek ve köylerindeki çiftçileri son derece kanaatkâr, aşırı borçtan korkan ve aldığı krediyi de muhakkak yerine sarf eden, hem becerikli ve hem de borcuna sadık kişiler olarak tanıdım.
O yıllarda Amerika ve İsrail’den yenice ithal edilen yüksek verimli ve gramla satılan sebze tohumlarını bile; kooperatifi aracılığı ile ora çiftçilerine ilk tanıtan ve ulaştıran, bir kamyonda yüklü kimyevi gübreyi bir günde aynı yörede bulunan köylerin çiftçisine, kapı kapı dağıtıp, üç günlük işi bir güne sığdıran ve bu sebeple de, hem vakitten ve hem de kamyon kirasında kazandıran İbrahim Taştekin’dir
İbrahim’i ve O’nun Ermenek’e yaptığı hizmetleri anlatmam çok zor. Kısacası O’nun orada hizmet götürmediği hiçbir köy ve kasaba yoktur. Kooperatifi kontrol için gelen müfettişlerin bile; önce İbrahim’in bu alışmadıkları kadar geniş icraat, açılıp, saçılmasına şüphe ile baktıklarını, sonra da takdir ettiklerini çok gördüm.
Yazımı Üzümlü. Tarım kredi kooperatifinin kaybettiği bir para olayı ile kapayacak olursam. Bankamızın Müdürü Yücel Bey Alanya’ya tayin olmuş ve yerine henüz biri atanmamış, bankanın en yetkilisi olduğum günlerde, Üzümlü Tarım Kredi yetkilileri memurları ile gelip çiftçilerine dağıtmak üzere bankadan yüklü bir parayı alıp gitmişlerdi.
Akşam yemekten sonra kapı çalınmış, açtığımızda da karşımda arkadaşım İbrahim’i, yanında da Üzümlü Kooperatifinin, gündüz bankadan o yüklü parayı alan yönetim kurulu üyelerini gördüğümde şaşırdım.. Arkadaşım İbrahim; “Yahu Muhasebeci Bey. Bunlar gündüz bankadan aldıkları parayı kaybetmişler” dediğinde ise tamamen şaşırdım.
Parayı Necati Atalık’ın manifatura dükkânında bulduk. Necati akşam eve giderken kapının önündeki çantaları gördüğünde okul çocukları unutmuşlar, yağan yağmurdan ıslanmasınlar düşüncesi ile içeri alıp dükkânını kilitleyip gitmiş. Onlara bankadan ayrıldıklarından sonra nerelere gittiklerini sorduğumuzda Necati’nin dükkân kapısının yanını göstermişler, camdan içeri baktığımızda ise; çantaları görmüştük.
Necati’yi çağırıp paraları aldığımızda; adamlar bir bana, bir İbrahim’e bir de Necati’ye sarılıp, sarılıp ağlayarak; “Bukadar parayı ödememize imkân yoktu. Allah sizden razı olsun. Bütün bunlar bizim sersemliğimizden oldu” diyorlardı. Anlaşıldı ki; Necati Beyin dükkânının önünde; eşyalar o günlerdeki Jeepe yüklenirken, para çantalarını orada unutmuşlar.
Şu anda Ermenek ve köyleri Ziraata dayalı kaliteli her türlü meyve ve sebze yetiştirip yiyorlarsa, fenni kovanlarından bolca bal alabiliyorlarsa, pazarlarda Ermenek kirazı veya Ermenek balı diye diye çokça satılıyorsa, bunların ilkini Ermenek’e, o yıllardaki zor koşullar içinde, canı pahasına taşıyıp tanıştıran, bizzat tatbik eden, hemşerileri, o küçük boylu Dev Adam İbrahim Taştekin’e borçlu olduklarını unutmasınlar.
Sayın hocam.Arkadaşım İbrahim ve onun Ermenek için yaptıkları hakkında ki kıymetli görüş ve düşüncelerinizi köşenizde en güzel şekilde ifade ettiğiniz için size selam ve hürmetlerimi sunarken, arkadaşıma da “İyi ki hala varsın küçük dev adam.sana da sağlıklar içinde daha nice yıllar ve sonsuz selamlar olsun” diyorum.
27 Mayıs 2017 Konya
Tevfik DEMİR
Konyada’ki Yeşildereli
HABİP ÇALIŞKAN
- Detaylar
- Kategori: Kim Kimdir?
- Yayın tarihi: Çarşamba, 12 Aralık 2012 00:00
- Yazar: hasan-simsek
- Gösterim: 3299
10 Çocuklu bir ailenin 6. çocuğu olarak 16 Ocak 1946 da, Balkusan’da doğmuşum. Babamın, hayatın ucuna çıkıp oynaması “dellendiğinden” değil, yol vergisinden (yol angaryası) kurtulmuş olmasındanmış.
Balkusan’da okula ilk başlayanlardan olduğum için , Ermenek Ortaokuluna da köyden ilk giden öğrenci oldum. Orta öğrenim sonrası (1962) ben de devre arkadaşlarımız gibi “yukarlara” gidebilmenin yollarını aradım. Amacım, en kısa yoldan bir devlet okuluna girebilmekti. Ne varki, köyde doğup büyümenin bu kapıları açmada en büyük engel olduğunu tüm öğrenim yıllarımda yaşadım. Akşehir Yatılı Öğretmen Okulu’nu kazanmış olmama karşın, “Memur ya da Tüccar” bir kefil bulamadığım için girememiş olmamı içimde hep bir sızı olarak taşıdım.
Yatılı bir okul sınavı için geldiğim Ankara’da, yazılı sınavları kazandığım halde sözlü sınavlarda hep başarısız sayılıyordum. Bir yere giremediğim gibi memlekete dönecek param da yoktu. Gündüzleri, Hergele Meydanı’nda, “Ne alırsan 5 kuraşa” taplacılığı yapıp gece de, Ankara Akşam Ticaret Lisesine kaydolup okumaya devam ettim. O yıllarda ticaret lisesini bitirenler, yüksel okul olarak sınavla sadece İ.T.İ. Akademilerine girebiliyorlardı. Ankara İ.T.İ. Akademisine 83. sırada girdim ama, çok sayıda arkadaşımız açıkta kalmıştı. Bu eşitsizlik karşısında direniş yolu göründü. Türkiye Ticaret Liselerini bitirenler cemiyetini kurdum. Akademi bahçesine bir ölüm orucu çadırı kurarak kontenjan açılması için direnirken bir yandan Ankara’da bir yürüyüş düzenlenmesine öncülük ettim. Sonuçta bir miktar kontenjan açılma kararı çıktı. Ticaret Lisesinden sonra, Merkezi Sistem sınavı için Atatürk Lisesi’de fark dersleri verip düz lise diplomasını da aldım ve merkezi sistem sınavı ile ODTÜ İnşaata da girdim. 1971 Ocak ayı ile 1974 yılları arası öğrenim yaşamıma zorunlu ara verilmişti. 1974 sonrası çıkarılan af ile inşaat mühendisliği diploması aldım. Ancak, 1974-1980 Eylül arası Ankara’da Ser Yayınevi yöneticiliği ve editorlüğü ile ekonomi-politik, materyalist felsefe, “üretim içinde eğitim” temelinde, ana-babaların ve çocukların eğitimi ile klasik ve neo faşizm üzerine yayıncılık yaptım. 12 Eylül darbesinden sonra, 10 ton kitabıma el konulup imha edilince inşaat işine başladım.
1997 Yılına kadar inşaat sektörününde çalıştım. Doğup büyüdüğüm köyüm Balkusan’dan hiç kopmadım. Karamanoğlu Mehmet Bey’in tarihsel öyküsünü hem çocukluğumdan itibaren canlı tarih anlatıları ile hem de ulaşılabilen hemen her kaynaktan araştırıp öğrendim. Özellikle Karaman’da düzenlenen, Dil Bayramı çerçevesinde, herkes “bizi bize anlatıyor”du. Bu yüzden, “Balkusan, Karmanoğlu Mehmet Bey Dil ve Kültür Derneği’ni kurdum ve dönemin Karaman Millet Vekili sayın, Fikret Ünlü ile birlikte aldığımız bir karar ile, 1998 12 Mayıs günü Balkusan’da resmen; “Türk Dil Bayramı ve Karamanoğlu Mehmet Bey’i Anma Etkinliklri”ni başlattık.
Çünkü, Ermenek ve Balkusan’ın Türk Dilinin (Oğuzca-Anadolu Türkçesi) kaynağı olması ve Türkiye Türkçesinin kurumlaşmasına köklük etmiş olmasını gördüm ve bu değerin çok önemli bir kültürel miras olduğuna inandım. Ayrıca, yöremizin tanıtılmasında da dün olduğu gibi bu günde en önemli kültürel değer olduğu konusunda hiç kuşkum yoktur.
1998 den 2017 ye, “Balkusan Türk Dil Bayramı ve Karamanoğlu Mehmet Bey’i Anma Etkenlikleri”nin aralıksız günümüze kadar gelmesine öncülük ettim.
Balkusan’a kazandırdığımız kültür merkezi içinde bir; Türk Kültürü Müzesi ile, bahçesinde “Kaşgarlı Mahmut, Yusuf Has Hacip, Yunus Emre, Kaygusuz Abdal, Karamanoğlu Mehmet Bey ve Mustafa Kemal Atatürk” olmak üzere, bir “Türk Dili Büyükleri Müzes”inin oluşturulmasına öncülük ettim. Türk Dili Büyüklerinden, Karacaoğlan ve Aşık Paşayı Veli’yi de bu müzeye kazandırmak için olanaklar arıyorum.
Yılın 7 ayı, Balkusan’dayım. Ermenek-Balkusan yöresi insanının, Türk Dili, Türk Kültürünün gelişmesine katkı verebilecek olan bu türden etkinlikler içerisinde bulunmaya, söz düşerse anlatmaya devam ediyorum.
BİR YALNIZ ADAM!
Bu yazımda, iş ve organizasyon yönünden Taşeli çevresinde yalnız bırakılan bir adamdan ve yaptığı işin öneminden bahsedeceğim. Bu kişi Karamanoğlu Mehmet Bey Dil ve Kültür Derneği Başkanı Habip Çalışkan’dır. Yıllardır Karamanoğullarının ilk merkezinin Ermenek olduğunu ve Karamanoğlu Mehmet Bey’in Balkusan’daki türbesinde yattığını, bunun anlam ve önemini tanıtmak için gece gündüz çalışır. Kendisi bir mühendis Ankara’da oturur. Yılda birkaç defa Dil Bayramı etkinlikleri nedeni ile ilimiz Karaman ve Ermenek (Balkusan)’e gelir gider. Ankara’da, İstanbul’da, Ermenek ve Karaman’da Dil Bayramını, fermanın önemi ve tanıtımı için çeşitli kültür çevreleri ve otoritelerle görüşür, fikir alışverişinde bulunur. Bu adamın tek amacı Ermenek Beyliği de denilen ve kendileri Ermenek ve çevresinde yaşayan ama odak noktası Balkusan olan Karaman Beyliğini ve onların Türk kültür hayatındaki önemini anlatmak için çaba sarfetmesidir. Karamanoğlu Mehmet Bey Dil ve Kültür Derneğinin amacı Konya Sarayı’nda ve Beyliğin egemen olduğu topraklarda Türkçe konuşulması için ilk fermanı çıkaran ve Türkçemizin yabancı dillerin esaretinden kurtulmasını sağlayan Mehmet Bey’i tanıtmaktır. Mehmet Bey’in mezarı Balkusan,’dadır. Balkusan Ermenek’in bir köyüdür. Taşeli Bölgesi (Mut, Anamur,Gülnar, Bozyazı , Gazipaşa, Alanya, Sarıveliler, Başyayla ) Karamanoğullarının yurdudur. Ermenekli aydınlar Karamanoğlularının merkezinin başlangıçta Ermenek olduğunu sonra Larande ( Karaman )’ye taşındığını bilmektedirler.
Her yıl 13 Mayıs günü kutlanan Dil Bayramı etkinliklerinde ve organizesinde Habip Çalışkan maddi ve manevi sıkıntılar içinde düşmekte adeta yılgınlığa ve bezginliğe varan bir çalışma sergilemektedir. Habip, Dil Bayramı etkinlikleri için biçilmiş bir kaftandır. Başta Ermenek olmak üzere çevresindeki kaymakamlıkların ve belediyelerin onu canı gönülden maddi ve manevi olarak desteklemesi gerektiğini düşmekteyim. Bu konuda kurulduğu günden beri çok fazla bir etkinliği olmayan Taşeli Belediyeler Birliği’ne çok iş düşmektedir. Ermenek Belediyesi, Taşeli Belediyeler Birliği çalışmalarında ne yazık ki liderlik görevini yapmıyor ya da yapamıyor. Balkusan, Taşeli ‘nin tanıtılması için çok önemli bir merkezdir. Orası Habip Çalışkan’ın tapulu mülkü değildir. Bugün var yarın yok. (1 ) Onun aldığı sorumluluk kadar diğer yerleşim birimlerimizin de sorumluluk alması önem arz eder. “Yalnız taş duvar olmaz. Ağaç yaprağı ile gürler. Bir elin nesi var; iki elin sesi var “atasözlerimiz birlik ve dayanışmayı vurgular.
Balkusan’a ve Karamanoğlu Mehmet Bey Külliyesine sahip çıkmak, tanımak ve tanıtmak Taşeli halkının tarihi bir sorumluluğudur. Hiçbir siyasi hedefi olmayan, ama hizmette kusur etmemeye çalışan Habip Balkusan’da çok güzel şeyler yapmış ve yaptırmıştır, yapmaya da devam etmektedir. Devlet Bakanımız Sayın Fikret Ünlü’nün girişimleri ile inşaat Mühendisi Ersin Arıoğlu tarafından yaptırılan Karamanoğlu Mehmet Bey Kültür Merkezi bakıma ve işletmeye hazır bir yerdir. Adını Karamanoğlu Mehmet Bey’den alan KMÜ yöneticileri ve bilim adamları daha burayı tanımış ve keşfetmiş değil. Üniversitenin orya el atması ve yöremizdeki bilimsel çalışmalara katılması için Habip Çalışkan’nın KMÜ’de girişimleri var ama yalnız bir adam olduğundan bu pek etkili olamıyor. Dileğimiz bu konuda kaymakamlarımızın ve belediyelerimizin, sivil toplum örgütlerimizin, muhtarlarımızın Dil Bayramı etkinliklerine ciddi anlamda destek verip Habip’in sesini dikkate almaları elzemdir. Sıfıra yakın bütçe ile Karamanoğlu Mehmet Bey Dil ve Kültür Derneğinin ve Ermenek Belediyesi’nin bu işi ucundan, kıyısından tutması ile Dil Bayramı etkinlikleri cılız kalır amacına ulaşmaz. Her geçen yıl amacından uzaklaştırıldığını düşündüğüm Dil Bayramı etkinliklerine 2013 yılı Mayısının 13’ünde okulları, köyleri, beldeleri, kentleri ile bir bütün olarak çok iyi hazırlanıp atalarımıza yakışır bir şekilde kutlamamız ve Karamanoğlu Mehmet Bey’’in Türkçemiz ile ilgili “ Bugünden sonra hiç kimse, sarayda, divanda,meclislerde ve seyranda Türk Dili’nden başka dil kullanmaya, Defterler dahi Türkçe yazıla! “ buyruğuna sahip çıkmamız dileğimdir. 12.12.2012 . Hasan ŞİMŞEK
_____________________________________________________
1) Habip Çalışkan bu süreçte Kültür Merkezi önüne Türk diline önem veren ve gelişmesini sağlayan Yusuf Has Hacip, Kaşgarlı Mahmut, Yunus Emre, Karamanoğlu Mehmet Bey, Kaygusuz Abdal ve Mustafa Kemal Atatürk’ün büstleriyle Balkusan’ı daha da anlamlı bir hâle getirdi ve getirmeye devam ediyor.
DİL BAYRAMI VE ERMENEK YÖNETİCİLERİ
Bu yıl Dil Bayramı Etkinliklerinin 736. sını kutlayacağız ama ortalıkta bir ses seda yok. 12.12.2012 tarihinde Yeşil Ermenek’e “Bir Yalnız Adam “ başlığı altında yazdığım yazıda, Karamanoğlu Mehmet Bey Dil ve Kültür Derneği Başkanı Habip Çalışkan’ın Balkusan’daki zor uğraşılarına dikkati çekmiş ve yöneticilerimizin ve halkımızın dikkatini Balkusan’daki törenlerin hazırlanışına çekmeye çalışmıştım.
Sayılı günler çabuk geçer, kutlama gününe bir aydan az zaman kaldı. Ortalıkta, sivil toplum örgütlerimizden, belediyelerden ve kaymakamlıklardan hiçbir ses gelmiyor. Dil Bayramı Etkinliklerini kim düzenleycek? Bu iş tek başına elinde bir kuruş bütçe olmadan Habip Çalışkan’a yüklemeye çalışmak haksızlık olur. Gerçi kimse bu organizasyonu yap diye Habip’e bir zorlama yapmıyor ama bu işi birilerinin yapması gerek. Birlerinin değil el birliği ile herkesin Balkusan Dil Bayramı etkinliklerine katkı yapması gerek. Bu kültürel bir sorumluluktur.
Eğer, Ermenek’i tanıtmak için bir derdimiz olacaksa ki olacak! O vakit Balkusan’da yatan Karamanoğlu Mehmet Bey’e sahip çıkacak ve onun Ermenek topraklarında barındığını dünyaya haykıracağız. Şu an Ermenek’i tanıtacak iki ana konudan biri Ermenek Barajı diğeri de Karamanoğlu Mehmet Bey Külliyesi’nin ve kabrinin Bulkusan’da olmasıdır.
Karamanoğlu Mehmet Bey’in Türk tarihindeki önemi onun Türk Dili’ne verdiği önem ve yayınladığı ferman ile ilgilidir. Mehmet Bey, 13 Mayıs 1277’de yayınlamış olduğu fermanda “ Bugünden sonra hiç kimse, sarayda,divanda, meclislerde ve seyranda Türk Dili’nden başka dil kullanmaya “ söyleminden sonra “ Defterler dahi Türkçe yazıla!” diyerek Türkçe’nin yabancı dillerin esaretinden kurtarıp bağımsızlığına kavuşmasını sağlayan Türk büyüğü Karamanoğlu Mehmet Bey’dir.
Anadolu Selçuklu Sultanlarının dahi adlarının Farsça Keykubat, Keykavus, Keyhüsrev olduğu 13.yy da bu tepkiyi vererek Türk Dili’ne dikkati çekmesi ve her yerde Türkçe konuşulup yazılması emri onun ulusal bilince verdiği önemi ifade eder. İşte bu nedenle Mehmet Bey Türk Tarihinde büyük insanlar konumundadır. Bu nedenle biz Mehmet Bey’i her yıl 13 Mayıs’ta Balkusan’daki külliyesinde anmaya çalışıyoruz. Yeterli ölçüde bu konuya kurumlarımız ve sivil toplum örgütlerimiz ağırlıklarını koymuş değiller. Bildiğim kadarı ile Habip Çalışkan dört aydır kapı kapı dolaşıyor bir şeyler yapabilmek için adeta çırpınıyor. İl yönetimi, il kültür müdürlüğü, basın yayın organları kapı kapı geziyor ama nafile Karaman’da kapılar onun için kapalı. Yanında ne bir devlet kumru ne de bir sivil toplum örgütü var. Ne acıdır ki, İl Yönetimi Balkusan’da yapılan ve yapılacak olan Dil Bayarmı etkinliğine pek sıcak bakmıyorlar, anladığım kadarı ile Balkusan Etkinliklerini angarya kabilinden bile görmüyorlar. Kısacası Karman merkezin gündeminde Balkusan diye bir şey yok. Aslında Karaman ( Larened’nin )’ nın Dil Bayramı etkinlikleri ile tarihi bir ilişkisi yoktur. Ferman’ın okunduğu yer Konya Selçuklu Sarayı, Mehmet Bey’in mezarı da yakınları ile birlikte Balkusan’dadır. Şimdi orda güzel bir kültür merkezi ve anlamlı Türk büyükleri büstleri var. Bu büstlere Kaygısız Abdal’ın büstü de eklenecek. Bilindiği gibi Kaygısız Abdal, bir Karman Beyliği şairlerindendir. Dil Bayramı Etkinlikler çerçevesinde Karaman ilindeki öğrencilerinin orayı görmelerinde büyük yarar var.
Sayın Değerli vekilimiz Lütfi Elvan Bey, bu tür etkinlikleri sivil toplum örgütlerinin yapması gerektiğini yıllardır söyler, söyler ama bu iş para ile pul ile olur. Karamanoğlu Mehmet Bey Dil ve Kültür Derneği’nin kasasında para yok. Geçen 2012 yılı kutlamalarında Karaman merkeze 1 milyon 250 bin TL para geldi. Bunun bir kuruşu Ermenek’e yansımadı. Bu çok büyük bir adaletsizlik, haksızlık ve Taşeli’ne kayış aşırmadır.
Aslında bu tür etkinliklerin yapıldıkları yerler siyasilerin bedavadan gösteri yaptıkları ve propagandalarını yaptıkları yerler olmasına rağmen nedense parasal destekten uzak duruyorlar.
Sonuç olarak, Karamaoğlu Mehmet Bey Külliyesi ve Türbesi’nin Balkusan’da olması Ermenek turizminin gelişmesinde ve tanıtılmasında önemli bir ilgi alanı olacaktır. Dil Bayramı etkinliklerinde Taşeli kaymakamları, belediye başkanları hatta köyleri bigâne kalamaz. Özellikle Ermenek Kaymakamımız Sayın Hüseyin Sayın ve Belediye Başkanımızın Sayın Necati Akpınar’dan bu konuda çok aktif olmaları beklentisi içindeyiz. 7’den 70’e birlikte yapılması gereken bu tarihi etkinlik atalarımıza karşı bir borç ödeme anlayışının çok ötesinde Ermenek Turizmi’ne de büyük oranda katkı sağlamaya adaydır. Sıfır bütçe ile tek bir adam uğraşısı ile bu kutlama ve organizasyon istenilen düzeyde olmaz. Hep birlikte Habip Çalışkan Bey’in çalışmalarına destek vermek Tarihimize saygı, atalarımıza saygı, Taşeli Yöresi turizmine hizmet anlamına gelir.
Artık Ermenekli zenginlerimizin kültür ve tanıtıma katkı adına böyle etkinliklere destek verme zamanı geldi. Unutmayalım kültürel etkinlik bizim kimliğimiz, zenginliğimiz ve geçmişimizin günümüze yansıyan aynasıdır. 13 Mayıs Karamanoğlu Mehmet Bey’i Anma ve Dil Bayramı Etkinlikleri, birileri tarafından kendi ekseninden çıkarılıp başka mecralara doğru kaydırılma çalışmaları var. Yöneticilerimiz, sivil toplum örgütü kuruluşlarımızı bu konuda çok duyarlı olmaya davet ediyorum. Tarihimize ve tarihi değerlerimize sahip çıkalım. Değerini bilelim, öğrenelim ve öğretelim. Dil Bayramı Etkinlikleri bu işi için iyi fırsattır.
09.04.2013
Hasan ŞİMŞEK.